ამოცანა 14.1

V=30 ლიტრიან ჭურჭელში მოთავსებულია 0^oC ტემპერატურის იდეალური აირი. მას შემდეგ, რაც ნაწილი აირისა გამოუშვეს გარეთ, ჭურჭელში წნევა შემცირდა \(\Delta p=\)0.78 ატმოსფეროთი (ტემპერატურა დარჩა უცვლელი). იპოვეთ გამოთავისუფლებული აირის მასა. ნორმალურ პირობებში აირის სიმკვრივე არის \(\rho =\)1.3გ/ლ. (იროდოვი 2.1)

ამოცანა 14.2

ორი ერთნაირი ავზი დაკავშირებულია სარქველიანი მილით, რომელიც ავზებს შორის ატარებს აირს თუ მათ წნევათა შორის სხვაობა \(\Delta p\geqslant\)1,10 ატმოსფეროზე. თავდაპირველად ერთ ავზში იყო ვაკუუმი, როცა მეორეში იყო \(p_{1}=\) 1.00ატმ წნევისა და \(t_{1}=\) 27^oC ტემპერატურის მქონე იდეალური აირი. შემდეგ ორივე ავზი გააცხელეს 107^oC ტემპერატურამდე. რა სიდიდემდე გაიზრდება წნევა თავდაპირველად ვაკუუმიან ავზში? (იროდოვი 2.2)

ამოცანა 14.3

V=20 ლიტრიან ავზში მოთავსებულია წყალბადისა და ჰელიუმის ნაზავი, რომლის ტემპერატურაა \(t_{1}=\) 20^oC და წნევა კი \(p=\) 2 ატმ. ნაზავის მასაა m= 5.0გ. იპოვეთ წყალბადისა და ჰელიუმის მასების თანაფარდობა ამ ნაზავში. (იროდოვი 2.3)

ამოცანა 14.4

ავზში მოთავსებულია აზოტისა (m₁ = 7.0 გ) და ნახშირორჯანგის (m₂ = 11 გ) ნაზავი T = 290 K ტემპერატურაზე და p₀ = 1.0 ატმ წნევაზე. ნაზავი ჩათვალეთ იდეალურ აირად და იპოვეთ მისი სიმკვრივე. (იროდოვი 2.4)

ამოცანა 14.5

ვერტიკალური ავზი დახურულია ორივე ბოლოდან და აქვს ადვილად მოძრავი დგუში, რომელიც ავზს ყოფს ორ ნაწილად. თითოეულ ნაწილში არის თითო მოლი აირი. წონასწორულ მდგომარეობაში T_o = 300 K ტემპერატურაზე ავზის ზედა ნაწილის მოცულობა 4-ჯერ აღემატება ქვედა ნაწილის მოცულობას. რა ტემპერატურაზე იქნება მათი მოცულობების ფარდობა 3-ის ტოლი? (იროდოვი 2.6)

ამოცანა 14.6

ხდება V მოცულობის ავზის ამოტუმბვა დგუშიანი ტუმბოთი. დგუშის ერთი ამოქაჩვა იტაცებს ∆V მოცულობას. დგუშის რამდენი ამოქაჩვა არის საჭირო, რომ ავზში შემცირდეს წნევა η-ჯერ. იგულისხმება, რომ პროცესი იზოთერმულია და აირი იდეალური. (იროდოვი 2.7)

ამოცანა 14.7

იპოვეთ აირის წნევა როგორც t დროის ფუნქცია ავზში, რომლიდანაც ხდება აირის ამოტუმბვა. ავზის მოცულობა არის V, საწისი წნევა არის p₀. იგულისხმება, რომ პროცესი არის იზოთერმული და ამოტუმბვის სიჩქარე C არ არის წნევაზე დამოკიდებული. (იროდოვი 2.8)

ამოცანა 14.8

ხდება V მოცულობის ავზის ამოტუმბვა ტუმბოთი, რომლის ამოტუმბვის სიჩქარე არის  C. რა დროში დაიკლებს ავზში წნევა η-ჯერ?  (იროდოვი 2.9)

 

 

ამოცანა 14.9

იპოვეთ იდეალური აირის მაქსიმალურად შესაძლო ტემპერატურა შემდეგი პროცესებისთვის

(ა) \(p=p_{0}-\alpha V^{2}=p_{0}-\alpha \left ( \frac{RT}{p} \right )^{2}\)

(ბ) \(p=p_{0}e^{-\beta V}\)

სადაც \(p_{0}\), \(\alpha\) და \(\beta\) დადებითი სიდიდეებია, V კი - აირის მოცულობა (იროდოვი 2.11)

 

 

ამოცანა 14.10

განსაზღვრეთ იდეალური აირის შესაძლო უმცირესი წნევა \(T=T_{0}+\alpha V^{2}\) კანონით მიმდინარე პროცესში, სადაც T_o და \(\alpha\) დადებითი მუდმივებია, V კი - აირის ერთი მოლის მოცულობა.  (იროდოვი 2.12)

 

 

ამოცანა 14.11

გამოთვალეთ სიმაღლეთა სხვაობა, რომლებზეც ჰაერის სიმკვრივე 0^oC ტემპერატურაზე განსხვავდება:

ა) e-ჯერ, ბ) \(\eta =\)1%-ით, თუ ჰაერის ტემპერატურა, მოლური მასა, და სიმძიმის ძალის აჩქარება არ არის დამოკიდებული სიმაღლეზე. (იროდოვი 2.16)

ვთქვათ, დედამიწის ზედაპირთან ჰაერი ნორმალურ პირობებშია. თუ დავუშვებთ, რომ ჰაერის ტემპერატურა და მოლური მასა არ არიან დამოკიდებული სიმაღლეზე, იპოვეთ მისი წნევა დედამიწის ზედაპირიდან 5,0 კმ სიმაღლეზე და 5,0 კმ სიღრმის შახტაში. (იროდოვი 2.15)

 

ამოცანა 14.13

გამოთვალეთ γ=C_p/C_v სიდიდე იდეალური აირების ნარევისთვის, რომლებიც შედგება v₁=2.0მოლი ჟანგბადისგან და v₂=3.0მოლი ნახშირორჟანგისგან. (იროდოვი 2.33)

ამოცანა 14.14

T₀=290 K ტემპერატურის მქონე ჟანგბადის ერთი მოლი ადიაბატურად შეკუმშეს ისე, რომ წნევა η=10,0-ჯერ გაიზარდა. იპოვეთ:

ა) აირის ტემპერატურა შეკუმშვის შემდეგ;

ბ) აირის შეკუმშვაზე შესრულებული მუშაობა. (იროდოვი 2.39)

ამოცანა 14.15

γ ადიაბატის მაჩვენებლიანი ერთი მოლი იდეალური აირის მოცულობა იცვლება V=α/T კანონით, სადაც α მუდმივაა. იპოვეთ აირის მიერ მიღებული სითბოს რაოდენობა ამ პროცესში, თუ ტემპერატურის ნაზრდი არის ∆T. (იროდოვი 2.43)