ხახუნი.

ძალის დასახელება

ურთიერთქმედების ბუნება

ფორმულა

მიმართულება

გამოყენების პირობები

შენიშვნა

უძრაობის ხახუნის ძალა

ელექტრომაგნიტური

სხეულზე მოდებული ძალის საპირისპიროდ არის მიმართული ურთიერთშეხების ზედაპირის გასწვრივ.

მოდებული ძალასთან სიდიდით ტოლია და მის საპირისპიროდ არის მიმართული.

დამოკიდებულია მოხახუნე ზედაპირების გვარობაზე.

N - საყრდენის რეაქციის ძალა.

სრიალის ხახუნის ძალა

ელექტრომაგნიტური

(კულონ-ამონტონის კანონი)

ფარდობითი სიჩქარის ვექტორის საპირისპიროდ არის მიმართული.

ფორმულა სრულდება მიახლოებით, რადგან ხახუნის ძალა დამოკიდებულია სიჩქარეზე.

m - სრიალის ხახუნის კოეფიციენტი. დამოკიდებულია მოხახუნე სხეულების მასალაზე, ზედაპირის დამუშავებაზე. არ არის დამოკიდებული წნევის ძალაზე, შეხების ზედაპიროს ფართობზე.

გორვის ხახუნის ძალა

ელექტრომაგნიტური

ფარდობითი სიჩქარის ვექტორის საპირისპიროდ არის მიმართული.

ფორმულა სრულდება მიახლოებით, რადგან ხახუნის ძალა დამოკიდებულია სიჩქარეზე.

m - გორვის ხახუნის კოეფიციენტი.

წინაღობის ძ

  (სველი ხახუნის)

ელექტრომაგნიტური

F=αv

F=βv²

სიჩქარის ვექტორის საპირისპიროდ არის მიმართული.

გარკვეულ სიჩქარემდე სრულდება სრულდება ფორმულა F=αv, შემდექ - F=βv². რომელი ფორმულა უნდა გამოიყენონ ადგენენ ცდით.

პროპორციულობის კოეფიციენტი დამოკიდებულია გარემოს გვარობაზე, სხეულის ფორმაზე და ზომებზე. 

გრაფიკი:

1. უძრაობის ხახუნი.

2. სრიალის ხახუნი. როცა v=const μ=tgα.

3. სველი ხახუნი.