შეკითხვა: | გამარჯობათ. ინდუქციურობის თვისების შესწავლისას გაკვეთილში ეწერა: "დენის მიერ შექმნილი მაგნიტური ველის B ინდუქციის მოდული პროპორციულია დენის ძალის." არადა ამპერის ძალის შესწავლისას ვისწავლეთ ფორმულა: B=F/IL საიდანაც გამომდინარეობს რომ დენის ძალა უკუპროპორციულია ინდუქციის. იქნებ დამეხმაროთ, სად ვუშვებ შეცდომას? :(( წინასწარ მადლობა <3 |
---|---|
პასუხი: |
სურათზე ნაჩვენებია სწორი დენიანი პარალელური გამტარების მაგნიტური ველის წირები და მათზე მოქმედი ძალები: მაგ. მარცხენა სურათზე გამოსახულია ერთმანეთისაგან R მანძილით დაშორებული I1 და I2 პარალელური ერთნაირი მიმართულების სწორი დენიანი გამტარები. თითოეული დენიანი გამტარი თავის გარშემო ქმნის თავის მაგნიტურ ველს, რომლის მოდული დენის ძალის პროპორციულია - ლოგიკურია რომ მაგნიტ. ველის ინდუქცია დენიან გამტართან(''წყაროსთან'') უფრო დიდია: \(B_{1}=\frac{\mu _{0}}{2\pi }\frac{I_{1}}{R}\) და ანალოგიურად B2 \(\sim\) I2. B1 წირები თავის I1 დენთან ქმნიან ''მარჯვენა ხრახნიან კონცენტრულ წრეწირებს ( მარჯვენა ხელის წესი), ანალოგიურად B2 თავის I2 -თან..... I2 დენიანი გამტარი მოთავსებულია I1 დენის B1 მაგნიტურ ველში და პირიქით ..... ამიტომ ამპერის კანონის თანახმად I2 დენიან გამტარზე იმოქმედებს ძალა F12 --პირველის მხრიდან მეორეზე მოქმედი ძალა. F12 = I2B1L და ანალოგიურად I1 დენიან გამტარზე იმოქმედებს ძალა F21 --მეორის მხრიდან პირველზე მოქმედი ძალა. F21 = I1B2L ....ცხადია რომ ნიუტონის მესამე კანონის თანახმად ეს ძალები მოდულით ერთმანეთის ტოლია და მიმართულებით საპირისპირო. ანალოგიურად შეგიძლია იმსჯელო მარჯვენა სურათის შემთხვევაშიც..... ასე რომ შენი შეცდომა ფორმულის არასწორი ინტერპრეტაცია იყო --- B=F/IL ფორმულაში B არის იმ მაგნიტური ველის ინდუქცია რომელშიც შეიტანეს I დენიანი L სიგრძის გამტარი და ამ ველმა მასზე F ძალით იმოქმედა ..... ამ ფორმულაში I დენი არ ქმნის B მაგნ. ველს...... B მაგნ. ველს სულ სხვა დენი ქმნის - სხვა ''წყარო'' აქვს(თუნდაც მუდმივი მაგნიტი) --------------------------------------------------------------------------- ოლეგი გაბრიაძე
|