შეკითხვა:

მე მაქვს ერთი კითხვა და ერთი ამოცანა.

კითხვა:როდესაც ორი კოჭა ჩართულია პარალელურად, შეგვიძლია თუ არა ერთ კოჭად ჩავთვალოთ, რომლის ინდუქციურობაა L1L2/ (L1+L2)

ამოცანა:რა კანონით უნდა იცვლებოდეს ძაბვა მიმდევრობით შეერთებული L ინდუქციურობის კოჭასა და  R წინაღობის რეზისტორის ბოლოებს შორის, რომ დენის ძალა წრედში იცვლებოდეს დროის მიხედვით I(t)=I0sinwt  კანონით.

პასუხი:

გადახედე თეორიულ ნაწილს...........

1. რეზისტორი ცვლადი დენის წრედში

აქ  IR-ით რეზისტორში გამავალი დენის ამპლიტუდაა აღნიშნული.   რეზისტორში დენისა და ძაბვის ამპლიტუდებს შორის კავშირი გამოისახება თანაფარდობით  

RIR = UR.

რეზისტორზე დენისა და ძაბვის ფაზათა წანაცვლება ნულის ტოლია.

ფიზიკურ სიდიდეს R რეზისტორის აქტიურ წინაღობას უწოდებენ.

2. კონდენსატორი р ცვლადი დენის წრედში

დენისა IC   და ძაბვის UC ამპლიტუდებს შორის კავშირი გამოისახება თანაფარდობით  

 

დენი ძაბვას უსწრებს ფაზაში   კუთხით.

ფიზიკურ  სიდიდეს  კონდენსატორის ტევადობით წინაღობას უწოდებენ.

3. კოჭა ცვლადი დენის წრედში

Iდენისა და Uძაბვის  ამპლიტუდებს შორის კავშირი გამოისახება თანაფარდობით  

ω L IL = UL.

დენი ძაბვას ჩამორჩება ფაზაში   კუთხით.

ფიზიკურ სიდიდეს XL = ωL  კოჭას ინდუქციურ წინაღობას უწოდებენ.

ახლა შეიძლება აიგოს ვექტორული დიაგრამა მიმდევრობითი RLC-კონტურისათვის, რომელშიც ω სიხშირის იძულებითი რხევები მიმდინარეობს. რადგანაც წრედის მიმდევრობით მიერთებულ უბნებში გამავალი დენი ერთნაერია, ვექტორული დიაგრამის წრედში დენის რხევის გამომსახველი ვექტორის მიმართ აგებაა მოსახერხებელი. დენის ამპლიტუდა ავღნიშნოთ I0  -ითი. დენის ფაზა ნულის ტოლადაა მიღებული. ეს სრულიად დასაშვებია, რადგან ფიზიკურ ინტერესს წარმოადგენს არა ფაზის აბსოლუტური მნიშვნელობა, არამედ ფაზათა ფარდობითი წანაცვლება. ვექტორული დიაგრამა მიმდევრობითი RLC-წრედისათვის ნახ. 2-ზეა გამოსახული.

ნახ. 3.

მიმდევრობითი RLC-წრედის ვექტორული დიაგრამა

 

ნახ. 3-ზე ვექტორული დიაგრამა აგებულია შემთხვევისათვის, როცა   ან  . ასეთ შემთხვევაში გარე წყაროს ძაბვა წრედში გამავალ დენს ფაზაში უსწრებს გარკვეული φ კუთხით.

ნახაზიდან ჩანს, რომ

აქედან გამოდის

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------

გაანალიზე  და დაადგენ, რომ   შენი ამოცანის შემთხვევაში  ძაბვის(ე.მ.ძ) რხევები  უნდა  უსწრებდეს  დენის რხევებს  წრედში   f= arctg(wL/R)  ფაზით , ანუ   ძაბვის სინუსოიდა   გაჩოჩებულია  დენის სინუსოიდიდან მარცხნივ   f -თი.

საბოლოოდ   u = Uo Sin(wt  + f )   სადაც

 

----------------------------

ზუსტად ვიცი, რომ   მიმდევრობით შეერთებული  კოჭათა  სისტემის  ინდუქციურობა 

L = L+ L2  + M1-2  ,   

    M სადაც   კოჭათა ურთიერთინდუქციურობაა და  იგი  დამოკიდებულია   კოჭების  ურთირთგანლაგებაზე, გადახვევის მიმართულებაზე...   

პარალელური შეერთებისას?...    M -ის უგულებელყოფისას  შესაძლოა  მასეც იყოს, მაგრამ  თავს ვერ დავდებ.