| შეკითხვა: | ჰორიზონტალურად მოთავსებულ გლუვ AB ღეროს აბრუნებენ მუდმივი 2 რად/წმ კუთხური სიჩქარით მის A ბოლოზე გამავალი ვერტიკალური ღერძის გარშემო. A წერტილიდან 1 მ/წმ საწყისი სიჩქარით ღეროს გასწვრივ თავისუფლად სრიალებს 0.5 კგ მასის ქურო. იპოვეთ ქუროზე მოქმედი კორიოლისის ძალა (მბრუნავ ღეროსთან დაკავშირებულ ათვლის სისტემაში) იმ მომენტში, როცა ის ბრუნვის ღერძიდან 0,5 მ მანძილზე აღმოჩნდება. მადლობა წინასწარ :) |
|
|---|---|---|
| პასუხი: | თუ \(\omega\) კუთხური სიჩქარით მბრუნავ ათვლის სისტემაში (ეს სისტემა არაინერციული იქნება ბრუნვის ცენტრისკენული აჩქარების გამო) სხეული მოძრაობს რაიმე v სიჩქარით , მაშინ ამ სისტემის დამკვირვებლის თვალსაზრისით ამ სხეულზე მოქმედებს ''არაქმედითი ბუნების'' ე.წ. ინერციის ძალები: ცენტრიდანული - Fc = m\(\omega\)2R ---- \(\omega\) კუთხური სიჩქარით ბრუნვის გამო და კორიოლისის - Fk = 2m [ v • \(\omega\) ] ----- მის მიმართ სხულის v სიჩქარით მოძრაობის გამო. [ v • \(\omega\) ] --- სხეულის სიჩქარის ვექტორისა და ბრუნვის კუთხური სიჩქარის ვექტორის ვექტორული ნამრავლია , რაც იმაზე მიანიშნებს, რომ კორიოლისის ძალა v სიჩქარის ვექტორის მართობულია და მხოლოდ მისი მიმართულების (და არა მოდულის) ცვლილებას იწვევს. კორიოლისის ძალის მოდული კი Fk = 2mv\(\omega\) Sina , სადაც Sina v და \(\omega\) ვექტორებს შორის კუთხის სინუსია. შენს ამოცანაში რადგანაც ეს ვექტორები ურთიერთმართობულნი არიან, ამიტომ Fk = 2mv \(\omega\) ------------------------------------------------
|
