შეკითხვა:

ორი ერთნაირი ბურთულა ჩამოკიდებულია  L   და   L/4 სიგრძის ძაფზე ისე , რომ ერთმანეთს ეხება. მეორე ბურთულას რხევის პეროპდი T. პირველი ბურთულა მცირედ გადახარეს მარცხნივ ისე , რომ ძაფი არ მოშვებულა და ხელი გაუშვეს. რა დროის შემდეგ დაუბრუნდება პირველი ბურთულა საწყის გადახრილ მდებარეობას? ბურთულების დაჯახებები ცენტრული და დრეკადია.

ძალიან გთხოვთ მიპასუხოთ , მეთვითონ მასწავლებელი ვარ და გამოცდებისთვის მჭირდება.

პასუხი:

მათ ქანქ რხევის პერიოდი..... T = 2\(\pi\) \(\sqrt{\frac{L}{g}}\)

რადგანაც მეორე (L/4) ქანქარას რხევის პერიოდია  T,  ამიტომ პირველის (L) იქნება  ---   2T.....

პირველი დაჯახებამდე  გაივლის თავის ერთ ამპლიტუდას, რასაც  მოანდომებს  2T/4 = T/2 დროს.   რადგანაც დაჯახება  ცენტრალურია და დრეკადი  ადგილი ექნება როგორც იმპულსის ასევე მექ. ენერგიის შენახვის კანონსაც , რის შედეგად   პირველი ბურთულა გაჩერდება( ბურთულები ერთნაირია-ო)... მთელ თავის კინეტიკურ ენერგიას გადაცემს  მეორე ბურთულას.  მეორე თავისმხრივ  პირველთან შეჯახებამდე  გაივლის თავის ორ ამპლიტუდას, რასაც მოანდომებს  T/2 დროს... დაჯახებისას გაჩერდება მეორე და იგივე კინეტიკური ენერგიით დაიძვრება პირველი, საწყის მდგომარეობას დაუბრუნდება კიდევ T/2 დროში.

ასე, რომ პირველი ბურთულა საწყისი მომენტიდან  საწყის გადახრის მდებარეობას დაუბრუნდება   3T/2 დროში.

----------------------------------------------

ოლეგი გაბრიაძე