გეეხვეწებით უპასუხოდ არ დამტოვოთ რაა:  ორი მოთხილამურე, S და T, ჯოხების დაუხმარებლად ჩამოსრიალდა გორაკის A წვეროდან მოყინულ გზაზე და სხვადასხვა გზით მიაღწიეს B სათხილამურო ბაზას. T მოთხილამურე მოძრაობისას უფრო დაბლა დაეშვა, ვიდრე S მოთხილამურე. (იხ. ნახ.). სათხილამურო ბაზასთან რომელი მოთხილამურის სიჩქარეა მეტი? ა)ხახუნი უგულებელყავით. ბ)ხახუნი გაითვალისწინეთ

1)   ორივე მოთხილამურე დაეშვა უსაწყისო სიჩქარით... საწყისი კინეტ ენერგიის გარეშე....E_კინA =0

2)  ჯოხების დაუხმარებლად-ო, ნიშნავს  რომ თვითონ არ მუშაობენ ... შინაგან ენერგიას არ ხარჯავენ (არ ქოშინებენ).... შეგიძლია ჩათვალო, რომ თითქოს ციგები  ჩამოასრიალეს

3)  სრიალის პროცესში მოთხილამურეებზე მოქმედებენ   სიმძიმის mg,  გზის რეაქციის N  და ხახუნის ძალები  F_ხ...

4) კინეტიკური ენერგიის თეორემით:  A_mg + A_N + A_ხახ  = E_კინB - E_კინA    ...... რადგანაც რეაქციის ძალა ყოველთვის მოძრაობის სიჩქარის მართობულია, ამიტომ იგი მუშაობას არ ასრულებს   .... A_N = 0  

სიმძიმის ძალის მუშაობა კი არ არის დამოკიდებული ტრაექტორიის ფორრმაზე და მხოლოდ პოტენციური ენერგიის ცვლილებით განისაზღვრება საწყის და

საბოლოოწერტილებს შორის -  მხოლოდ დონეებს შორის სხვაობაზეა დამოკიდებული :    A_mg = mg(h_A - h_B )... 

ხახუნის ძალის მუშაობა კი ყოველთვის უარყოფითია და   დამოკიდებულია რეაქციის ძალასა და გავლილ მანძილზე:....   A_ხახ = - \(\mu\)mg\(Cos\alpha\) \(l\)  

ასე, რომ  ა) შემთხვევაში

   mg(h_A - h_B) = mv²/2 ......  g(h_A - h_B) = v²/2    .....  ანუ, რადგან  ორივე მოთხილამურისათვის სიმაღლის ცვლილება ერთნაირია,   შეძენილი სიჩქარეებიც ერთნაირია...

ბ)  შემთხვევაში 

mg(h_A - h_B) - \(\mu\)mg\(Cos\alpha\) \(l\)  = mv²/2.......   g(h_A - h_B) - \(\mu\)g\(Cos\alpha\) \(l\)  = v²/2  ..... მაგრამ, რადგან  T მოთხილამურემ  მეტი მანძილი გაიარა, შეძენილი სიჩქარე შედარებით ნაკლები ექნება S - თან შედარებით ( პოტენციური ენერგიის მეტი ნაწილი მოხმარდება ხახუნის დაძლევას და შეძენილი კინეტიკური ენერგია ნაკლები აღმოაჩნდება) 

-------------------------------------------

_{olegi gabriadze}